تأثیر ماساژ بازتابی پا بر اضطراب و بیقراری بیماران تحت تهویه مکانیکی پس از جراحی قلب باز: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده

زمینه و هدف: رویکردهای غیر دارویی از جمله ماساژ بازتابی پا به علت کاهش عوارض و هزینه ها در کانون توجه محققین در جامعه بیماران مختلف قرار گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر ماساژ بازتابی پا بر اضطراب و بیقراری بیماران تحت تهویه مکانیکی پس از جراحی قلب باز انجام شد. روش بررسی: این مطالعه کارآزمایی بالینی کنترل شده، سه گروهی و دو سو کور با طراحی اندازه گیری مکرر در دو بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) تهران، از بهمن1392 تا اردیبهشت 1393 انجام شد. 96 بیمار کاندید جراحی قلب باز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تخصیص تصادفی در سه گروه آزمون (ماساژ بازتابی پا 34 نفر)، درمان نما (تماس سطحی پاشنه پا 30 نفر) و کنترل (مراقبت های معمول 32 نفر) قرار گرفتند. در گروه آزمون، ماساژ بازتابی پا به مدت20 دقیقه بر روی نقاط بازتاب قلب و ریه، انجام شد. میزان اضطراب و بیقراری بر اساس مقیاس سنجش اضطراب (FAS) و مقیاس سنجش بیقراری ریچموند (RSAS) در 6 مرحله زمانی ثبت شد. یافته ها: داده های آماری 92 بیمار (31 نفر گروه آزمون، 30 نفر گروه درمان نما و 31 نفر گروه کنترل) جمع آوری گردید. در مقایسه روند تغییرات سطح اضطراب و بیقراری، آزمون درون گروهی فریدمن نشان داد، بین میانگین سطح اضطراب و بیقراری در گروه ها در مراحل زمانی مختلف تفاوت معنی دار آماری وجود دارد. همچنین آزمون کروسکال والیس نشان داد میزان اضطراب و بیقراری بین سه گروه در مراحل مختلف زمانی تفاوت معنی دار آماری با یکدیگر ندارند. نتیجه گیری: ماساژ بازتابی پا در نقاط بازتابی مربوط به قلب و ریه تغییر معنی داری در کاهش اضطراب و بیقراری بیماران پس از جراحی ایجاد نکرد.